تعارض در زندگی مشترک
اولین بار که واژه تعارض را شنیدم دقیقا به این فکر کردم که آیا میشود روزی در کنار فردی قرار گرفت که با او تعارض نداشت؟ اما متاسفانه پاسخ منفی بود . دانستن این موضوع که تعارض یک امر بدیهی و اجتناب ناپذیر است یک حقیقت است. دانستن این موضوع که ما در کنار هر انسانی که قرار بگیریم بدون شک با او در تعارض خواهیم بود. اما این کلمه دقیقا میتواند چه اثراتی را بروی درصد رضایت از زندگی ما بر جای بگذارد و حالا باید با این تعارض چه کرد؟
تعارض چیست؟
تعارض یعنی عدم توافق داشتن. تعارض همیشه با «عدم توافق» همراه است؛ یعنی یک طرف به چیزهایی باور دارد که طرف مقابل آنها را باور ندارد.
ضمناً تعارض از جنس «ادراک و برداشت شخصی» است. یعنی مستقل از این‌که در واقعیت چه اتفاقی افتاده و آیا تعارض واقعاً وجود دارد یا نه، همین که یک طرف فکر کند طرف مقابل مانع او شده یا مانعش خواهد شد، می‌توانیم بگوییم تعارض شکل گرفته است.
تعارض به معنای نیست که طرف مقابل چون مانند من نسبت به یک موضوع نگاه نمیکند پس او فردی است مقصر درزندگی من یا محیط کار من و باید یا با او برخورد کرد و یا تعویضش کرد.
اگر یک نگاه واقع بینانه به اطراف و محیط خود کنیم مشاهده میکنیم که از همان دوران کودکی پدر و مادرهایمان گاهی بر سر مسائلی دقیقا بحث میکردند، بر سر مسائل و موضوعات متفاوتی، هنگامی که مانیز بزرگ تر شدیم دقیقا این مساله را با آن ها داشتیم. و امروز میبینیم که ما نه تنها با همسر و فرندمان بلکه در محیط کار نیز با همکاران و پرسونل خود این مساله را داریم.
علت به وجود آمدن تعارض چیست؟
تفاوت دیدگاه ها، و سبک نگرش انسان ها ، باور ها و در نهایت ادراک هر انسانی باعث به وجود آمدن تعارض میگردد. آن جایی که من خواسته ای دارم و داشته ای . تو نیز بعنوان فرد روبروی من خواسته و داشته ای متفاوت داری . اینجا من میخواهم کاسه هایم پر شوند تو نیز میخواهی کاسه هایت پر شوند . اینجا من میگویم من درست میگویم و تو میگویی من درست میگویم. اینجاست که افراد دو واکنش نشان میدهند:
- جنگیدن: چون از کودکی رفتاری غیر از این را یاد نگرفته ایم و مشاهده کرده ایم که هنگام تفاوت دیدگاه باید جنگید تا خواسته خود را بدست آورد پس همان طور که اجدادمان هنگام حمله می جنگیدند ما نیز می جنگیم.
- فرار کردن: چون از کودکی آموختیم که هنگامی که اختلاف دیدگاه به وجود میاید فرار کنیم ، ما نیز فرار میکنیم چون اجدادمان نیز هنگام حمله شیر اگر توان مبارزه نداشتند فرار میکردند .
و خود این رفتار ها بشدت مخرب برای هر نوع ارتباطی است از رابطه والد و فرزندی گرفته تا عاطفی و کاری .
تعارض کجا باعث تخریب رابطه میگردد؟
این که صرفا شما و دوستتان یا شما و همسرتان به اختلاف نظر درباره چیزی برخورد کنید صرفا تعارض شکل نگرفته است. تعارض آن جا شکل گرفته که هر کدام از طرفین رابطه مانع از اقدام یا رفتار سالم فرد مقابل گردد .مثال:
مریم و علی در شهر سانفرانسیسکو زندگی می کنند و هر دو دانشجو هستند. علی پیشنهاد می دهد که سال آینده به استرالیا مهاجرت کنند . اما مریم مخالف است چرا که او کارش و روابطش را ازدست می دهد.آنها هر از گاهی درباره این موضوع بحث و گفتگو می کنند. تا اینجا هنوز تعارض شکل نگرفته و صرفا تفاوت دیدگاه است.
اما اینجا: مریم به علی می گوید هفته آینده خانه پدرم دعوت هستیم . علی مدام طفره می رود و بهانه می آورد که کار دارد. و به مریم می گوید مگر تو با جریان مهاجرت موافقت کردی که من هم موافقت بکنم؟
علی مدام از ترافیک شهر در خانه شکایت و گله میک ند و می گوید اگر با مهاجرت موافقت می کردی از این شرایط نجات پیدا می کردیم.
در این دو مورد تعارض شکل گرفته که طرفین به جای بحث و گفتگو سالم پیرامون مساله به وجود آمده یا باهم می جنگند و دعوا و تنش لفظی دارند ویا رفتار انفعالی تهاجمی نشان مید هند. در ظاهر آرام و همه چیز خوب است اما در درون طفره میروند و رفتار ناسالم انجام می دهند.
مثالی که در اینجا مطرح شد، از جنس تعارض‌های زندگی شخصی بود. اما در تیم و محیط سازمانی هم مصداق‌های بسیاری از تعارض وجود دارد و این تعارض‌ها خود را در قالب رفتارهای مخرب و غیرمولد نشان میدهند. شاید شما هم سازمان‌ها و مجموعه‌هایی را دیده باشید که ساده‌ترین مسائل‌شان هم جز با میانجیگری مدیر یا سرپرست ارشد حل نمی‌شود.
چطور از تعارضات جلوگیری کنیم؟
جلو گیری از تعارضات امری غیر ممکن است اما مدیریت آن یکی از مهارت هایی است که برای هر انسانی ضروری است آن را بیاموزد و در عمل به کار گیرد.
یکی از راهکار های بشدت مهم این است که هنگام به وجود آمدن تعارض به خودمان بگوییم که اینجا تعارض به وجو آمده و من نباید به دنبال توجیه نظر خودم و مقصر دانستن طرف مقابل بگردم. در این گونه مواقع:
- آرامش خود را حفظ کنید
- با خودتان مدام بگویید اینجا تعارض شکل گرفته
- قبل از بیان هر صحبتی خوب به حرف های طرف مقابل گوش دهید .
- حالا از صحبت های خود طرف مقابل استفاده کنید و از او سوال بپرسید.
- شما هم دیدگاه خود را بیان کنید.
- این سوال کلیدی را بپرسید: برای این مساله چه کاری باهم انجام دهیم که هم من راضی باشم و هم تو ؟
یادتان باشد این ها فقط راه کارهای جزئی برای مدیریت تعارض است. برای داشتن این مهارت ساعت ها آموزش لازم است.
اگر تمایل دارید این راه کار های را عملا بیاموزید و تجربه کنید میتوانید از محصول زیر هم استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید